مهارت “نه”گفتن و یادگیری آن، یکی از عوامل مهم در پیشرفت شغلی، حرفه‌ای و همچنین ایجاد زندگی آرام‌تر و شادتری می‌باشد. در خیلی از مواقع نه گفتن به معنی اولویت‌بندی کارهایی است که برای شما بسیار مهم می‌باشد بدین معنی که با اولویت‌بندی کردن امورات مهم زندگی خود به این نتیجه می‌رسید که در ابتدا به کدام کارها بله بگویید و آنها را انجام دهید و برخی از آنها که در اولویت مهم شما نیستند را به بعد موکول نمایید و چنانچه در زندگی حرفه‌ای و شغلی خود به نقطه‌ای برسید که باشهامت و احترام به درخواست‌هایی که در اولویت کارهای مهم شما نیستند پاسخ نه بگویید، قطعاً دارای زندگی شاد و مؤثری خواهید بود
دلایلی که ما از ” نه ” گفتن در زندگی شخصی و شغلی خود واهمه داریم
خیلی از ما به اینکه همواره و تا جایی که می‌شود مورد تائید و قبول دیگران باشیم، عادت کرده‌ایم. برای مثال زمانی که دوست یا آشنایی از ما درخواست مقداری پول به‌عنوان قرض می‌کند، ذاتاً تمایل و گرایش به قبول درخواست وی راداریم، حتی اگر خود در وضعیت مالی مناسبی نباشیم
دلایل زیادی وجود دارد که چرا ما تقریباً همیشه با بی‌میلی به خیلی از درخواست‌ها بله می‌گوییم
– پرهیز از تعارض و تنش: بیشتر ما تا جایی که ممکن است از قرار گرفتن در بحث‌های چالشی و تنش‌زا اجتناب می‌کنیم بنابراین موافقت با دیگران موضع پیش‌فرض ما می‌باشد
– بیشتر موردتوجه و علاقه قرار گرفتن: بیشتر ما به جهت جذاب نشان دادن خودمان، غالباً به درخواست دیگران جواب مثبت می‌دهیم. اینکه شما در برخی از مواقع به‌سختی ” نه ” می‌گویید، نشان‌دهنده این نیست که انسان قاطع و محکمی نیستید بلکه نشان می‌دهد که شما با ایده ” نه گفتن ” در خیلی از مواقع راحت نیستید بنابراین نه گفتن را به عنوان ابزاری بدانید که با آن می‌توانید مرزی بین آنچه خودتان هستید و آنچه دیگران از بیرون زندگی شمارا می‌بینند تعریف کنید
چرا نیاز داریم نه گفتن را یاد بگیریم
– نه گفتن شمارا قادر می‌سازد که مرزهایتان را با دیگران مشخص کنید. اگر شما با هر درخواستی موافقت کنید، این باعث می‌شود که دیگران از شما در جهت منافع خودشان استفاده کنند
– نه گفتن باعث می‌شود شما از زمان خود بهتر استفاده کنید. رد کردن درخواست دیگران شمارا در استفاده درست و مناسب از زمانتان قدرتمند می‌سازد بطوریکه می‌توانید بهتر و بیشتر روی اهدافتان متمرکز شوید
– نه گفتن باعث بالا رفتن اعتماد و اطمینان شما می‌شود. توانایی در نه گفتن باعث می‌شود شما کنترل بیشتری بر زندگی شخصی خود داشته باشید و اعتماد و اطمینان شما افزایش یابد
ایده نه گفتن زمانی که به آن نیاز داریم، به‌ظاهر امری است ساده، ولی عموماً در محیط‌های کاری زمانی که می‌خواهیم از آن استفاده کنیم مشکلات و موانع زیادی به وجود می‌آورد. از آنجا که در محیط کاری اغلب نیاز به مدیریت خود و همچنین افراد گوناگون باشخصیت‌های متفاوت و پیچیده هستیم، فهمیدن اینکه چه طور به درخواست دیگران دست رد زده و اوضاع را به حالت آرام و بدون تنش کنترل کنیم، یک مهارت لازم و ضروری می‌باشد.
هر چه جلوتر می‌رویم و توانایی نه گفتن را تقویت می‌کنیم متوجه می‌شویم که این مهارت جذاب چه تأثیر شگرفی بر بهبود زندگی ما می‌گذارد. نه تنها باید قادر باشیم به درخواست‌هایی که باعث ناراحتی و رنجش ما می‌شوند، نه بگوییم بلکه باید یاد بگیریم که نه گفتن به خودمان را بعضی وقت‌ها به‌عنوان یک عادت دربیاوریم.
به‌طور مثال زمانی که می‌خواهیم یک پیتزا خیلی بزرگ را به‌تنهایی بخوریم، بهترین فرصت برای نه گفتن به خودمان می‌باشد و این‌گونه خودداری کردن‌ها باعث می‌شود خیلی از جنبه‌های استرس‌زا زندگی‌مان کم بشود
سه راهکار مهم و کلیدی جهت نه گفتن در زندگی شخصی و محیط کار
۱ – ارائه پیشنهادهای جایگزینی که هر دو طرف روی آن توافق دارند
این راهکار یکی از راهکارهای مهم و کاربردی در محیط کار می‌باشد. خیلی از مواقع شما به‌عنوان فروشنده کالا یا خدمات در معرض در خواست‌هایی از طرف مشتری یا کارفرمای خود قرار می‌گیرید که که با پذیرش آنها اولویت‌های کاری و برنامه کاری شما لطمه می‌خورد. در این موقعیت اولین گزینه در حل این مشکل این است که اگر درخواست انجام‌شده خارج از بندهای قرارداد فی‌مابین باشد از انجام آن رک و روراست سرباز زنید ولی راه‌حل بهتر این است که یک پیشنهاد جایگزین بدهید به‌طوری‌که زمان و هزینه شما آسیبی نبیند.
با این روش به‌جای نه گفتن و بی‌اهمیت جلوه دادن به درخواست مشتری، هم به او نه گفتید و هم با ارائه پیشنهادی جایگزین او را راضی و خشنود نگه‌داشته‌اید. البته این روش محدودیت‌هایی هم دارد و آن این است که گاهی اوقات برخی درخواست‌ها این‌قدر خشونت‌آمیز هستند که می‌بایست از همان ابتدا به‌صورت کاملاً محترمانه و قاطعانه نه بگویید
۲ – خیلی کوتاه دلیل نه گفتن خود را توضیح دهید
صرف‌نظر از اینکه در ارتباط با یک مشتری یا یک دوست هستید آدم‌ها خیلی مواقع زمانی که جواب نه می‌شنوند ناراحت می‌شوند بنابراین بهترین راه در این مواقع این است که شما خیلی کوتاه و موجز دلایل خود را مبنی بر عدم پذیرش درخواست دیگری توضیح دهید
۳ – در نه گفتن تعلل نکنید
وقتی در موقعیت نه گفتن قرار می‌گیرید بهترین روش این است که طفره نروید و سریع پاسخ نه خود را بگویید. این راهکار بیشتر در درخواست‌های که از طریق تلفن مانند پیامک، واتس آپ. … که ماهیت غیرمستقیم و بدون مواجه داشته و نادیده گرفتن آنها وسوسه‌برانگیز می‌باشد، مورداستفاده قرار می‌گیرد
فرض کنید یکی از دوستانتان به شما پیامک می‌زند و از شما می‌خواهد که آخر هفته در اسباب‌کشی منزلش به او کمک کنید. اولین کاری که به‌صورت غریزی به ذهنتان می‌آید این است که فکر می‌کنید بهترین راه برای نه گفتن، به تأخیر انداختن آن درخواست می‌باشد در حالی که هرچه زمان از آن درخواست می‌گذرد فشار بر روی شما بیشتر شده و درنهایت مجبور به پذیرش آن می‌شو بد بنابراین زمانی که با درخواستی احساس خوبی نداشته و تصمیم به پذیرش آن ندارید، بلافاصله و بدون فوت وقت نه بگویید
نتیجه گیری
” نه” کلمه‌ای قدرتمند است و زمانی که شرایط اقتضا می‌کند نباید در استفاده از آن واهمه‌ای داشت
در محیط‌های کاری ، می‌بایست از تنش و استرس دوری کرده و فضا را آرام کنید در حالی که مشتریان و کارفرمایان مدام در حال درخواست کردن می‌باشند و این شما هستید که باید بتوانید با آنها ارتباط برقرار کرده و به درخواست‌های غیرمنطقی آنها بدون اینکه ناراحت شوند پاسخ نه بدهید
برای نه گفتن در محیط کار یو زندگی شخصی سه روش مهم و کاربردی وجود دارد
